ไบโอฟิล์ม (Biofilm) ระเบิดเวลา ในท่อน้ำ

           ไบโอฟิล์ม คืออะไร? ไบโอฟิล์ม คือโครงสร้างยึดเกาะกับพื้นผิว เช่นเมือกหรือคราบสกปรกที่เชื้อแบคทีเรียสร้างขึ้น ใกล้ตัวเราที่สุดก็คือ คราบสกปรกในช่องปากที่เราต้องแปรงฟันเพื่อกําจัดออกไปทุกเช้าและก่อนนอนนั่นเอง ซึ่งในระบบน้ำก็เช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น ในแทงค์น้ำ ท่อน้ำ หรือคลูลิ่งแพด ก็สามารถเกิดไบโอฟิล์มได้เช่นกัน

          ไบโอฟิล์ม เกิดขึ้นได้อย่างไร? ไบโอฟิล์มเกิดขึ้นเมื่อมีเชื้อแบคทีเรียอย่างเช่น อี.โคลัย (Escherichia coli), ซูโดโมนาส (Pseudomonas aeruginosa) หรือ พอไพโรโมนาส (Porphyromonas gingivalis) เข้าไปเกาะพื้นผิวในระบบน้ำแล้วสร้างโครงสร้างซึ่งประกอบด้วยสารต่างๆ หลายชนิด ทําหน้าที่เป็นเกราะปกป้องแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ภายใน รวมทั้งสร้างสภาวะที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่อยู่ภายในไบโอฟิล์ม ซึ่งยิ่งอยู่นานก็ยิ่งทําให้มีการเกาะยึดแน่นขึ้นโดยอาศัยโครงสร้างของเซลล์ที่มีลักษณะคล้ายขนหรือเส้นผม เช่น พิไล (pili) ฟิมเบรีย (fimbriae) หรือ ซิเลีย (cilia) จากนั้นแบคทีเรียเหล่านี้จะมีการแบ่งตัวและมีการสร้างสารเหนียวที่เรียกว่า Extracellular Polymeric Substances (EPS) ขึ้นมา โดยปกติไบโอฟิล์มจะแบ่งเป็น 2 ชั้นคือ ชั้นที่ติดแน่นกับพื้นผิวซึ่งกําจัดออกยาก (Hard biofilm layer) และชั้นเมือกอ่อนนุ่มชะล้างออกง่าย (Thin biofilm layer)

          อ่านบทความฉบับเต็ม